เทคนิคจัดการ สิว ฮอร์โมน ใน ผู้ใหญ่
มี.ค.
สารบัญ
เทคนิคจัดการ สิว ผู้ใหญ่
ตั้งแต่เกิด ผิวของคุณได้เริ่มกระบวนการผลัดเซลล์ผิวและผลิตน้ำมันมาหล่อเลี้ยงผิวตามธรรมชาติ กระบวนการนี้อาจจะแปรปรวนได้ด้วยสมดุลฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไป ปัญหาสิวเริ่มขึ้นเมื่อมีความมันส่วนเกินและเซลล์ผิวเสื่อมสภาพทับถมรวมกันจนไปอุดตันรูขุมขน หลังจากนั้นเชื้อแบคทีเรียจะเจริญเติบโตและทวีคูณขึ้น นำมาซึ่งอาการบวม อักเสบ นั่นคือปัญหาสิวที่ตามมานั่นเอง
คนที่มีปัญหาสิวมักจะรู้สึกกังวล และสูญเสียความมั่นใจ ความจริงสิวเป็นโรคผิวหนังที่พบมากที่สุดในโลก มีผู้คนนับล้านที่ประสบกับปัญหาสิว บางคนประสบปัญหาตลอดช่วงชีวิตของพวกเขา ในช่วงวัยรุ่นประมาณ 90% จะพบกับปัญหาสิวและอยู่กับพวกเขาไปตลอดช่วงวัยรุ่น ผู้ใหญ่หลายคนก็มีปัญหาสิวเช่นกัน 50% ของผู้หญิงมีสิวขึ้นในบางบริเวณอย่างสม่ำเสมอ และ25% ของคนทั่วไป มีปัญหาสิว เรื้อรัง และใช้ความอดทนกับปัญหานี้นานนับสิบปีหากไม่ได้รับการดูแลที่ถูกต้อง
สาเหตุการเกิด สิว ผู้ใหญ่
เมื่อก้าวเข้าสู่วัยผู้ใหญ่แล้ว หลายคนอาจจะคิดว่าจะสามารถโชว์หน้าสวยๆ หล่อๆ กันได้อย่างสบายใจมากขึ้น เพราะปัญหาสิวนั้นคงจะมีอยู่แค่ในวัยรุ่นเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้วสิวก็เกิดขึ้นในผู้ใหญ่ได้เหมือนกัน แถมยังมาพร้อมกับความอักเสบที่มากกว่า เจ็บกว่า รวมทั้งหายช้ากว่าอีกด้วย
แล้วอะไรคือ สาเหตุของการเกิดสิว ผู้ใหญ่กันล่ะ? ลองมาดูคำตอบไปพร้อมๆ กันในบทความนี้เลย
ความมันและแบคทีเรียบนใบหน้า
แม้ว่าฮอร์โมนที่พลุ่งพล่านของวัยรุ่นจะหมดลง แต่ความมันบนใบหน้าไม่ได้หมดตาม ใครที่มีปัญหาหน้ามันคงจะเข้าใจดี เพราะหากหน้ามันก็จะเสี่ยงต่อการเป็นสิวได้ง่าย แถมยังมีการสะสมของแบคทีเรียตามรูขุมขนได้ง่ายกว่าคนที่ผิวหน้าปกติอีกด้วย
กรรมพันธุ์
บ่อยครั้งที่การเกิดสิวในวัยผู้ใหญ่นั้นมาจากกรรมพันธุ์ของคนในครอบครัว เพราะหากเคยมีพ่อ แม่ พี่ หรือเครือญาติใกล้ชิด ที่มีประวัติของการเป็นสิวในช่วงวัยผู้ใหญ่แล้วล่ะก็ โอกาสที่จะเป็นสิวเช่นเดียวกันกับคนในครอบครัวก็มีสูงมากขึ้นด้วย ใครที่เป็นสิวจากสาเหตุนี้ก็ต้องดูแลรักษาผิวหน้ากันให้ดี ๆ ก็จะช่วยลดการเกิดสิวได้
ความเครียดในชีวิตประจำวัน
สิ่งที่อยู่คู่กันกับผู้ใหญ่ก็คือความเครียด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการเงิน การงาน หรือความรักก็ตาม สิ่งเหล่านี้มักจะทำให้เกิดความเครียดได้ง่าย ซึ่งถ้าใครเครียดจนถึงระดับที่ฮอร์โมน androgen นั้นเพิ่มขึ้นมาก ก็จะทำให้เกิดสิวได้ เพราะเจ้าฮอร์โมนชนิดนี้ จะไปกระตุ้นต่อมไขมัน และผลิตน้ำมันออกมาเป็นจำนวนมาก ก็จะเป็นผลให้เกิด สิว ฮอร์โมน ขึ้นตามมาได้ ใครที่บริหารความเครียดได้ไม่เก่ง ก็ต้องทำกิจกรรมที่ผ่อนคลายบ้าง เช่น การออกกำลังกาย ไปเที่ยวสถานที่ใหม่ๆ หรือ การนั่งสมาธิ ก็จะช่วยบรรเทาความเครียดได้
โรคประจำตัวที่เกิดขึ้น
อย่างว่าตอนเด็กสุขภาพแข็แรง ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บแต่เมื่ออายุเยอะขึ้น โรคต่างๆเริ่มมา เป็นผลทำให้สิวเกิดขึ้นเช่นเดียวกัน
ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากเกินไป
เมื่ออายุเยอะขึ้นการผลัดเซลล์ผิวช้าลง จึงทำให้เกิดการสะสมของแบคทีเรียเป็นสาเหตุ สิวอักเสบเม็ดใหญ่
นอนดึก
ปัญหานี้เกิดขึ้นได้ ทั้งวัยรุ่นและผู้ใหญ่แต่เนื่องจาก สุขภาพ ความแข็งแรงของผู้ใหญ่ไม่เหมือนวัยรุ่น หากนอนพักผ่อนไม่เพียงพอทำให้ร่างกายอ่อนแอ และปัญหาสิวก็อาจเกิดขึ้นได้หากพักผ่อนไม่เพียงพอ
เครื่องสำอาง
ปัจจัยนี้ค่อนข้างมีผลชัดเจนกับผู้หญิง เพราะการแต่งหน้าสำหรับผู้หญิงแล้วถือว่าเป็นของคู่กัน แต่การใช้เครื่องสำอางนั้นก็มีผลข้างเคียงในการทำให้สิวขึ้นหน้าได้ ฉะนั้นแล้ว ในวันหยุด หรือวันพักผ่อนสบายๆ ก็ควรจะงดการแต่งหน้าลงบ้าง หรือแต่งให้น้อยและบางที่สุด ก็จะช่วยลดโอกาสในการเกิดสิวลงได้
การสะสมการอุดตันของสิวตั้งแต่วัยรุ่น
บางคนตอนที่เป็นวัยรุ่นไม่เคยมีสิวเลย แต่พอเริ่มอายุเยอะขึ้นเริ่มเป็นสิว บางคนเป็นสิวหนักยิ่งกว่าตอนเป็นวัยรุ่น อาจะเป็นเพราะการสะสมของการใช้สารเคมีต่างๆ ที่ผิวหน้าตั้วแต่วัยรุ่น ทำให้เกิดสิวในช่วยที่เราอายุเยอะขึ้นก็เป็นไปได้
ฮอร์โมน
สิวอักเสบอาจเกิดขึ้นได้ในผู้หญิงช่วงก่อนมีรอบเดือน เนื่องจากฮอร์โมนที่ไปกระตุ้นการทำงานของต่อมไขมันให้ทำงานมากกว่าปรกติ หรือทราเราเรียกว่า สิว ฮอร์โมน
การรับประทานอาหาร
ปัจจัยข้อสุดท้ายก็คือ เรื่องของการเลือกรับประทานอาหารต่างๆ ในแต่ละวัน ซึ่งอาหารที่มีปริมาณของ น้ำตาล นม หรือช็อกโกแลต ก็มีผลในการทำให้เกิดสิวได้ รวมทั้งอาหารที่ใช้การทอด หรืออาหารที่มีความมันสูง ก็เป็นสาเหตุในการเกิดสิวของผู้ใหญ่ได้
สิววัยผู้ใหญ่ก็ยังมีเรื่องของการเกิดรอยช้ำใต้ผิวหนัง และมีรูขุมขนที่กว้างขึ้นในบริเวณที่เป็นสิว หรือบางคนก็อาจมีการอักเสบจนรู้สึกเจ็บที่ใต้ผิวหนังได้ โดยเฉพาะจุดที่เป็นหนอง
เริ่มเป็นสิวตั้งแต่อายุเท่าไหร่
โดยปกติปัญหาสิวมักจะเกิดขึ้นตั้งแต่ช่วงวัยแรกรุ่น (อายุประมาณ 11 ปีสำหรับเด็กหญิงและอายุ 13 สำหรับเด็กชาย) และมักจะเป็นต่อเนื่องไปอีก 5-10 ปี อย่างไรก็ตามปัญหาสิวก็ยังสามารถเกิดขึ้นได้ในคนวัยยี่สิบปลายๆหรือวัยสามสิบหรือแม้กระทั่งเกินสามสิบปีไปแล้ว ตามสถิติยังพบว่าประมาณ 25% ของวัยรุ่นที่เป็นสิวจะยังคงเป็นสิวอยู่จนกระทั่งพวกเขาอายุ 25 ปี
บางคนอาจเริ่มเป็นสิวครั้งแรกในวัยผู้ใหญ่ (โดยมากมักจะเป็นเพศหญิง) และเป็นที่น่าตั้งข้อสังเกตว่า ปัจจุบันผู้หญิงในวัย 20-40 ปี จะเป็นสิวมากขึ้นกว่าในอดีต สาเหตุจากความเครียดที่ต้องเผชิญเพิ่มขึ้น และการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมน
ผลการศึกษาชิ้นหนึ่งซึ่งตีพิมพ์ในวารสารของสถาบันผิวหนังอเมริกัน (Journal of the American Academy of Dermatology) พบว่าอายุเฉลี่ยของคนที่เป็นสิวได้เพิ่มขึ้นเกือบ 23% จากอายุ 20.5 ปีเป็นประมาณ 26.5 ปี เหตุผลสำหรับแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของสิวในวัยผู้ใหญ่นี้ มีผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์หลายท่านให้ความสนใจและศึกษา โดยเชื่อว่าสาเหตุสำคัญมาจากความตึงเครียดของคนที่เพิ่มมากขึ้นจากการดำรงชีวิตที่เร่งรีบในโลกสมัยใหม่
เพื่อนฉันเลิกเป็นสิวตั้งแต่อายุ20ปีแล้ว แต่ทำไมฉันยังเป็นอยู่
สิวในวัยผู้ใหญ่เป็นเรื่องปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้หญิงอายุระหว่าง 20 – 30 ปี มากกว่า 50% ยังคงประสบปัญหาสิวอยู่ โปรดจำไว้ว่าสิวเกิดจากการที่เซลล์ผิวเสื่อมสภาพบนผิวที่ผลัดออกมาในแต่ละวันและสิ่งสกปรกในอากาศ รวมตัวกับไขมันส่วนเกินบนผิวจนเกิดความหนืด เข้าไปอุดตันรูขุมขน จนทำให้รูขุมขนอุดตัน มีแบคทีเรียจับตัวขึ้น เกิดเป็นสิว หรืออาจลุกลามจนเกิดอาการอักเสบและติดเชื้อ เพราะฉะนั้นไม่ว่าจะช่วงอายุใด การเกิดสิวก็จะเกิดจากปัจจัยเดียวกันเหล่านี้
พันธุกรรมก็เป็นสาเหตุหนึ่ง ไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่ก็ตาม เพราะเกี่ยวข้องกับระดับฮอร์โมนในร่างกายแต่ละคน ส่งผลให้การผลิตน้ำมันส่วนเกินของผิวออกมามากหรือน้อย รวมไปถึงความเครียด , สภาพภูมิอากาศและผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่ใช้กับผิวก็ส่งผลกระทบต่อการผลิตไขมันของต่อมไขมันที่มากผิดปกติหรือน้อยเกินไปได้
วิธีที่ดีที่สุดที่ของการรักษาสิวในวัยผู้ใหญ่ก็คือ การดูแลรักษาความสะอาดของผิว การปกป้องผิวจากแสงแดด , หลีกเลี่ยงความเครียด การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และการออกกำลังกายที่เหมาะสม รวมไปถึงการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่เป็นสูตร non – comedogenic หรือผลิตภัณฑ์เพื่อการดูแลสิวโดยเฉพาะ อย่างเป็นประจำ เพียงเท่านี้ก็สามารถควบคุมการเกิดสิวได้ไม่ว่าจะอยู่ในช่วงอายุเท่าใดก็ตาม
สิววัยรุ่นกับสิวผู้ใหญ่ต่างกันอย่างไร
ตามที่กล่าวมาแล้วว่าปัญหาสิวที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเกิดในวัยใด หรือสภาพผิวแบบใด ย่อมเกิดจากปัจจัยไม่แตกต่างกัน ซึ่งก็คือ การที่ต่อมไขมันในผิวผลิตน้ำมันส่วนเกินออกมา เมื่อรวมตัวกับเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพ แล้วอุดตันอยู่ในรูขุมขน และช่วยให้เชื้อแบคทีเรียสะสมและเจริญเติบโต เกิดการอักเสบติดเชื้อ แต่อย่างไรก็ตาม สิวในวัยรุ่นและสิวในวัยผู้ใหญ่ก็ยังคงมีความแตกต่างกันอยู่บ้าง เช่น
ในวัยผู้ใหญ่ (โดยเฉพาะผู้หญิง) การผลิตน้ำมันส่วนเกินของต่อมไขมันจะเกิดจากความผันผวนของฮอร์โมนในช่วงมีประจำเดือนและความไม่สมดุลของฮอร์โมนที่เกิดจากความเครียดเป็นหลัก ทำให้ต่อมไขมันของผิวบริเวณคางและช่วงขากรรไกรผลิตน้ำมันมากขึ้น นั่นก็เป็นเหตุผลที่วัยผู้ใหญ่เพศหญิงมักจะเป็นสิวบริเวณนี้อยู่ตลอดเวลา
สำหรับสิวในวัยรุ่น จะเกิดจากฮอร์โมนแอนโดรเจนจะกระตุ้นต่อมไขมันในผิวเพื่อเพิ่มการผลิตน้ำมันทั่วทั้งใบหน้า ในช่วงวัยก่อนวัยรุ่นมักจะเกิดสิวเม็ดเล็กๆ และสิวหัวดำบริเวณจมูกและหน้าผาก แต่พอย่างเข้าสู่วัยรุ่น การเกิดสิวมักจะขยายบริเวณไปทั่ว T – Zone และอาจแพร่กระจายไปยังแก้ม, สิวที่คาง และเป็นสิวหน้าผากได้
ตอนวัยรุ่นฉันผิวดีมากเลย แต่ทำไมจึงเริ่มเป็นสิวตอนอายุ 30 ปี
โดยปกติแล้วคนเราจะเริ่มเป็นสิววัยรุ่นตอนต้นหรือตอนกลางและจะค่อยๆลดลงในช่วงอายุ 20ปีกว่าๆ อย่างไรก็ตามมีบางคนก็อาจเพิ่งเริ่มเป็นสิวได้ในช่วงวัยผู้ใหญ่ ซึ่งสิว วัยผู้ใหญ่มักจะเป็นปัญหาที่หนักหนาสำหรับเพศหญิงมากกว่าเพศชาย มีสาเหตุการเกิดสิวหลายประการสำหรับหญิงสาวในวัยผู้ใหญ่หรือวัยทำงานนี้ เช่น
- การประสบภาวะความเครียดมากเกินไป
- การตั้งครรภ์
- การรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิด
- การรับประทานยาบางชนิดๆ (เช่น ยารักษาโรคความผิดปกติเกี่ยวกับรังไข่)
เหล่านี้ล้วนส่งผลให้ฮอร์โมนในร่างกายมีความผันผวน ส่งผลกระตุ้นต่อมไขมันให้ผลิตน้ำมันส่วนเกินและนำไปสู่การเกิดสิว นอกจากนี้การใช้เครื่องสำอางที่ไม่ถูกต้องก็เป็นสาเหตุให้รูขุมขนอุดตันเกิดเป็นสิวได้ด้วย (เรียกว่า acne cosmetica)
แนวทางป้องกันสำหรับสาวๆ วัยนี้ สิ่งแรกที่ต้องทำก็คือ
- การตรวจสอบให้แน่ใจว่าเครื่องสำอางที่ใช้ (ทั้ง cosmetics, skin-care และ hair-care) เป็นผลิตภัณฑ์ประเภท non-comedogenic (ไม่ก่อให้เกิดการอุดตันรูขุมขน)
- ลำดับต่อไปก็คือหลีกเลี่ยงแสงแดด หรือหากจำเป็นต้องออกแดดก็ต้องทาผลิตภัณฑ์กันแดดที่ไม่ทำให้รูขุมขนอุดตัน เพื่อปกป้องผิวจากแสงแดดซึ่งเป็นตัวทำร้ายผิวและทำให้ปัญหาสิวทวีความรุนแรงขึ้น
- การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ถูกสุขลักษณะอยู่เสมอก็เป็นอีกหนึ่งแนวทางป้องกันสิว
- หรือหากเป็นปัญหา สิว ฮอร์โมน ที่เกิดจากการรับประทานยาบางชนิด ขอแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหรือแพทย์ผู้จ่ายยาเพื่อวินิจฉัยรักษาได้อย่างถูกต้อง
สิวเป็นสิ่งที่แพทย์เรียกว่าภาวะเรื้อรัง หมายถึงสิวสามารถจะเกิดขึ้นกับคนวัยใดก็ได้ และจะอยู่กับคนนั้นไปหลายปี แม้กระทั่งโตเป็นผู้ใหญ่แล้วก็ตาม สิวไม่สามารถรักษาให้หายได้ สิ่งสำคัญคือการควบคุมปัจจัยที่ทำให้เกิดสิว
เป็นไปได้ไหม เมื่ออายุ 40-50 ปีแล้วอยู่ๆ ก็เป็น สิว ฮอร์โมน
สิวเป็นเรื่องปกติสำหรับผู้หญิงวัยก่อนหมดประจำเดือน (perimenopause) และวัยหมดประจำเดือน (menopause) การหมดประจำเดือน ตามธรรมชาติเกิดจากการที่รังไข่หยุดการทำงานสร้างฮอร์โมนเพศหญิง คือ เอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน เมื่อระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนเริ่มลดลง การเปลี่ยนแปลงต่างๆจะเกิดขึ้นกับร่างกาย รวมทั้งปัญหาสุขภาพผิวและการเกิดของสิว สิววัยผู้ใหญ่ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนสามารถป้องกันและรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลสำหรับผิวเป็นสิวโดยเฉพาะอย่างเป็นประจำ ดังจะเห็นได้จากมีหลากหลายผลิตภัณฑ์ที่ออกมาเพื่อดูแลปัญหาสิวของคนวัยนี้พร้อมคุณสมบัติที่ช่วยชะลอริ้วรอยแห่งวัยอีกด้วย
ข้อแนะนำสำหรับการดูแลสิววัยผู้ใหญ่
จากข้อมูลสำรวจพบว่าคนไทยในวัยผู้ใหญ่ส่วนใหญ่กว่า 80% มักพบกับปัญหาสิวและผิวหน้ามัน ซึ่งเกิดมาจากการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนในร่างกาย ต่อมสร้างไขมันมีการสร้างไขมันมากเกินไป ประกอบกับปัจจัยแวดล้อมต่างๆที่กระตุ้นให้ผิวผลิตน้ำมันมากขึ้น รวมถึงสภาพอากาศร้อนของเมืองไทยซึ่งทำให้เหงื่อออกง่าย ทำให้เกิดการคั่งค้างของสิ่งสกปรกและไขมันอุดตันอยู่ในรูขุมขนจนเป็นสิวอุดตัน และมีปัญหาผิวรูปแบบต่างๆตามมามากมายได้
วิธีดูแลผิวพรรณที่สำคัญ ก็คือการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลและบำรุงผิวสูตรพิเศษที่ออกแบบมาสำหรับผิวมันและผิวเป็นสิวง่ายโดยเฉพาะ การดูแลปัญหาสิวที่ดีที่สุดเป็นการดูแลปัญหาสิวแบบเชิงรุก คือเป็นการป้องกันก่อนที่สิวจะก่อตัวขึ้น โดยหมั่นดูแลรักษาผิวหน้าให้สะอาดล้ำลึกในทุกๆวัน หากผิวไม่สะอาดเพียงพอ ก็อาจเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดสิวได้ การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้าจึงมีความสำคัญ ควรเลือกใช้ที่เหมาะกับสภาพผิว เน้นดูแลปัญหาสิวและผิวมันโดยเฉพาะ ควรเลือกเป็นสูตร Oil free และ Alcohol free ซึ่งจะช่วยควบคุมความมัน ปรับสมดุลของต่อมไขมันใต้ผิวหนัง ชะลอการอุดตันของรูขุมขน และช่วยดูแลปัญหาสิว ประเภทต่างๆ รวมทั้งยังควรมีคุณสมบัติในการบำรุงและให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวหน้าได้ดีอีกด้วย